Gastronomi&Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül, bir kez daha gastronomi turizmi ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Türk ve Dünya Mutfağı üzerine yaptığı çok sayıda gönüllü çalışma ile başta gastronomi sektörü olmak üzere birçok kesim tarafından büyük  takdir toplayan ve aynı zamanda Dünya Şarap Lezzetçileri Birliği Üyesi konumunda da bulunan Uluslararası Mutfak Sanatçıları ve Gurmeler Birliği Türkiye Masası Yönetim Kurulu Onursal Üyesi, Dünya Yöresel Lezzetleri Tanıtma Platformu Başkanvekili, TURİZMAGAZİNİST Araştırmacılar ve Yazarlar Platformu Mütevelli Heyet Üyesi ve Türkiye Görsel Sanatlar ve Edebi Eserler Eleştirmenleri Konsorsiyumu Genel Sekreteri  Gastronomi&Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül, bir kez daha gastronomi turizmi ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Turizmin, gastronomi turizm sayesinde çok büyük faydalar göreceğinin göz ardı edilidğini hatırlatan Gastronomi&Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül, makalesinde ‘Hiç aklınıza geliyor mu; çoğu abuk sabuk kadın programlarına ya da uçuk kaçık şef bozuntularının yarışmacı azarladığı saçma sapan programlar olsa da, yeme-içme konusu neden bu denli öne çıkartılıyor? Dizilerde bile, akılalmaz süslü tabaklar, yiyecekler ve içecekler ön planda. Çünkü gastronomi ve gastronomi turizmi artık tamamen belirleyici bir sektör haline  geldi. Gastronomi turizmi, bir bölgenin mutfak kültürünü deneyimleme ve bu yolla bölgenin tarihsel ve kültürel mirasını keşfetme amacıyla gerçekleştirilen bir turizm faaliyeti olarak tanımlansa da, esasen toplumsal  gelişime de büyük etkisi var. Gastronomi turizmi, ziyaretçilerin yalnızca ziyafet ya da tat alma ihtiyaçlarını karşılamakla kalmamaya başladı. Ambians da önemli, sunum da, kalite de, temizlik de, çok fazla alt unsur barındırıyor anlayacağnız. Bu yolla yapılan gastronomi faaliyetleri; yeril olsun, yabancı olsun; turitleri, yerel yemek ve içeceklerin ardındaki hikâyelerle tanıştırarak, bölgenin kimliğini anlamalarına olanak tanımaktadır. Bu yüzdendi ki, birçok işletmeci, ya bazı uydurma yemekleri ki, misal Adana Böreği gibi, lezzetli ama uydurma; hikayelendiriyor, ‘Güzin Abla’ gibi hikayeler uyduruluyor. İlgi odağı olduğu sürece sıkıntı olmuyor tabii’ yorumuna yer verdi.

İşte o makale:

GASTRONOMİ TURİZMİ DEMEK EKSTRA KATKI DEMEK

‘Hiç aklınıza geliyor mu; çoğu abuk sabuk kadın programlarına ya da uçuk kaçık şef bozuntularının yarışmacı azarladığı saçma sapan programlar olsa da, yeme-içme konusu neden bu denli öne çıkartılıyor? Dizilerde bile, akılalmaz süslü tabaklar, yiyecekler ve içecekler ön planda. Çünkü gastronomi ve gastronomi turizmi artık tamamen belirleyici bir sektör haline  geldi. Gastronomi turizmi, bir bölgenin mutfak kültürünü deneyimleme ve bu yolla bölgenin tarihsel ve kültürel mirasını keşfetme amacıyla gerçekleştirilen bir turizm faaliyeti olarak tanımlansa da, esasen toplumsal  gelişime de büyük etkisi var. Gastronomi turizmi, ziyaretçilerin yalnızca ziyafet ya da tat alma ihtiyaçlarını karşılamakla kalmamaya başladı. Ambians da önemli, sunum da, kalite de, temizlik de, çok fazla alt unsur barındırıyor anlayacağnız. Bu yolla yapılan gastronomi faaliyetleri; yeril olsun, yabancı olsun; turitleri, yerel yemek ve içeceklerin ardındaki hikâyelerle tanıştırarak, bölgenin kimliğini anlamalarına olanak tanımaktadır. Bu yüzdendi ki, birçok işletmeci, ya bazı uydurma yemekleri ki, misal Adana Böreği gibi, lezzetli ama uydurma; hikayelendiriyor, ‘Güzin Abla’ gibi hikayeler uyduruluyor. İlgi odağı olduğu sürece sıkıntı olmuyor tabii.

Gastronomi turizmi, globalleşen dünyada çok ilginç ve dteğişik yiyecek ve içecek deneyimlerinin keşfedilmesi yönünde turistlerin seyahat motivasyonlarını güçlendiren önemli bir unsur haline geliyor. Neredeyse balta ile kesilen Kahramanmaraş Dövme Dondruması’nın sunumundaki ilginçliği izlenmesi gibi, birçok ilginç sunum da ilgi odağı olabiliyor, oluyor da.

Gastronomi turizmi, sadece klasik "deniz-kum-güneş" anlayışının ötesine geçen bir tatil anlayışını yansıtmaktadır.

İtalya’da sırf Permasan Peyniri’nin yapımını izlemek için, her yıl en az on bin turist çiftlikleri geziyor, permasan yiyip, satın alıyor. Bizde bu anlayış halen yok, bir olsa; başka turizm alanına dahi gerek kalmaz…

Turistler artık bir destinasyonun mutfak kültürünü deneyimlemek, yerel yemekleri keşfetmek ve bu gastronomik deneyimleri kültürel bir zemin üzerinde yaşamak amacıyla seyahat etmektedir. Ne yazık ki bizde kebaptan  öteye geçmedi bu yönlendirme, yazık…

Evet, aslında olaylar akavramsal yönden de bakmak yerinde olacaktır…

Gastronomi turizmi, tarım, kültür ve turizm olmak üzere üç temel faktörden oluşuyor. Bu unsurlar, gastronomi turizminin bir bölgesel çekim merkezi olarak pazarlanmasına ve bu alandaki deneyimlerin zenginleştirilmesine imkân tanımaktadır. Tarım, gastronomi turizminin temelini oluşturan unsurlardan biridir. Yerel tarımsal ürünler, turistler için otantik gastronomik deneyimlerin kaynağıdır. Yöresel üreticilerin yetiştirdiği ürünler, turistlere hem bölgenin doğal zenginliklerini hem de tarihsel birikimini tanıma fırsatı sunar. Örneğin, Gaziantep'in ünlü baklavası veya Kayseri'nin pastırması gibi ürünler, bölgenin tarımsal üretiminin bir yansımasıdır ve gastronomi turizmi kapsamında önemli bir rol oynamaktadır. Bir toplumun en büyük kültürel farklılıklarından biri yemek alışkanlıklarıdır. Yemek kültürü, toplumların tarihsel geçmişini, coğrafi konumunu ve iklim şartlarını yansıtır. Tabii benzelikler de ilgi çekiyor, içli köfte ile arançininin benzerliği gibi. Yine Akdeniz ikliminde yeşillik ve zeytinyağı gibi besinler ön plana çıkarken, soğuk iklim kuşaklarında daha ağır ve tatlı ağırlıklı beslenme alışkanlıkları gelişmiştir. Kültürel zenginliklerin bir göstergesi olan bu farklılıklar, gastronomi turizmi aracılığıyla keşfedilebilir. Turistler, ziyaret ettikleri destinasyonun yemek kültürünü deneyimleyerek o toplumun geçmişine, sosyal yapısına ve yaşam tarzına dair ipuçları edinirler. Gastronomi turizminin gelişimi, turizm altyapısının güçlü olmasını gerektirir. İyi bir altyapı, turistlerin gastronomik deneyimlerini rahatça yaşamalarını sağlar. Bu altyapı; restoranlar, yiyecek-içecek işletmeleri, festivaller ve şarap butiklerinden oluşan geniş bir ağı içerir. İtalya'nın ünlü şarap bağları, Fransa'daki şarap ve peynir rotaları gibi örnekler, turizm altyapısının gastronomi turizmi üzerindeki etkilerini göstermektedir. Türkiye’de de özellikle Gaziantep, Hatay ve Şanlıurfa gibi şehirler, gastronomi turizmi için gerekli altyapıyı oluşturmuş ve bu alanda öne çıkmayı başarmıştır.

Peki turist olmadan, gastronomi turizmi olur mu? Tabii ki olmaz. Zira en temel malzemesidir turist gastronomi turizminin. Gastronomi turizmi, turistlerin seyahat tercihlerini etkileyen çeşitli motivasyon unsurlarına dayanır. Ya siz yönlendireceksiniz, ya da zaten bilinçli ve yönlenmiş olarak gelmiş olmalılar. Elbette fiziksel, kültürel, sosyal ve prestij motivasyonları olarak dört temel faktörü de var.

Fiziksel motivasyon, insanların temel ihtiyaçlarından biri olan beslenme gereksinimini karşılamakla ilgilidir. Turistler, bir destinasyona giderek, o bölgeye özgü yiyecekleri tatmak ve farklı beslenme alışkanlıklarını deneyimlemek isteyebilirler. Beslenme, temel bir ihtiyaç olmasının ötesinde, gastronomi turizmi ile sağlıklı yaşam ve dengeli beslenme gibi modern kavramlarla da örtüşmektedir. Örneğin, Akdeniz mutfağının zeytinyağı ağırlıklı ve sağlıklı öğeler içermesi, bu mutfağı tercih eden turistler için önemli bir motivasyon kaynağıdır. Kültürel motivasyon, turistlerin bir bölgenin kültürel değerlerine ve yaşam tarzına duydukları ilgiyi yansıtır. Yeme içme, bir toplumun kimliğini yansıtan en önemli kültürel unsurlardan biridir. Turistler, bir destinasyona giderek o bölgeye özgü yemekleri tatmak, bu yemeklerin yapım süreçlerini görmek ve bölgenin tarihsel arka planıyla bağlantılı gastronomik öğeleri deneyimlemek isterler. Festivaller, yerel restoranlar, yöresel yemek pazarları ve çiftlikler, kültürel motivasyonla seyahat eden turistler için cazip noktalardır. Örneğin, İspanya'da düzenlenen domates festivali (La Tomatina) veya Fransa'daki peynir ve şarap festivalleri, kültürel gastronomi deneyimlerine ilgi duyan turistleri cezbetmektedir. Sosyal motivasyon, turistlerin gastronomik deneyimlerini başkalarıyla paylaşma ve sosyal ilişkiler kurma isteğiyle ilgilidir. Yemek yeme eylemi, tarih boyunca sosyal bir etkinlik olarak kabul edilmiştir. Birçok turist, yemek festivalleri, gurme turları ve şarap tadımı gibi etkinliklere katılarak, diğer insanlarla etkileşime girmeyi ve bu deneyimleri paylaşmayı hedefler. Sosyal bağların güçlendirilmesi, bu motivasyonun önemli bir parçasıdır. Aynı zamanda, gastronomi turizmi sayesinde grup seyahatleri düzenleyen turistler, bu deneyimlerini arkadaşlarına veya ailelerine anlatarak sosyal çevrelerinde bir prestij kazanırlar. Prestij motivasyonu, turistlerin gastronomik deneyimlerini sosyal statülerini yükseltmek veya arkadaş çevresinde prestij elde etmek amacıyla kullanmalarıyla ilgilidir. Yüksek kaliteli restoranlarda yemek yemek, ünlü şarap butikleri veya gurme etkinliklerine katılmak, turistlerin sosyal çevrelerinde saygınlık kazanmalarını sağlayabilir. Özellikle sosyal medya çağında, turistler deneyimlerini fotoğraflar veya videolar aracılığıyla geniş kitlelere duyurabilmekte ve bu sayede gastronomik keşiflerini çevrelerinde bir statü sembolü haline getirebilmektedirler. Bu bağlamda, gastronomi turizmi prestij arayışında olan turistler için önemli bir motivasyon kaynağı haline gelmiştir.

Hülasa, gastronomi turizmi önemsenmeli, daha çok akademik çalışma yapılmalı, bir ya da birkaç ne idüğü belirsiz tabela dernğinin insiyatifine bırakılmamalıdır…’

BALKAN TURİZM HABER AJANSI